SGK giriş tarihine göre değişen emeklilik sistemi, 1994, 08 ve 2018 yıllarında çalışmaya başlayanlar için alternatif emeklilik modelleri sunuyor. 3.600, 4500 ve 5400 günlük prim baz alınarak şekillenen modellerle, belirli koşulları sağlayan vatandaşlar erken yaşta emeklilik hakkı elde edebilecek. Emeklilik yaşı, gün sayısı ve sigortalılık süresi gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen bu düzenleme, milyonlarca çalışan için çeşitli emeklilik seçeneklerini gündeme getiriyor.
Sigorta yılına göre emeklilik koşulları tekrar düzenleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son yeniliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak emeklilik koşulları tekrar tanımlanıyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında işe giren sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim üzerinden kısmi emeklilik fırsatı sunuluyor. Emeklilik yaşı ve sigortalılık süresi birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu sistemler, daha kısa sürede emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara seçenekli sistemler getiriyor.
Farklı yıllar farklı sistemler
Türkiye’de SGK sistemi, sigorta giriş tarihine göre şekilleniyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi kilit yıllarda sigortalı olanlar için çeşitli gün sayısıyla erken emeklilik yolları sunuluyor. SGK sisteminde yer alan bu alternatif hesaplamalar, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara yeni fırsatlar tanıyor.
1994 öncesi için 3600 gün formülü
9 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan vatandaşlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 gün prim koşullarını tamamladığında erken emeklilik hakkı elde edebiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 50, erkek sigortalılarda ise elli beş olarak uygulanıyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu model avantajlı bir seçenek sunuyor.
2008 girişlilere 4500 günle emeklilik yolu
1999 sonrası sigorta başlangıcı olan çalışanlar için kısmi emeklilik şartları daha ağır. Bu kişiler, 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekliliğe hak kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkeklerde 60 emekli olabiliyor. Bu sistem, prim ödemelerini aksatmayan ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara kolaylık tanıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 günlük model
2008 sonrası sigortalı olanlar için en yüksek erken emeklilik şartları uygulanıyor. Bu grupta yer alan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl çalışma süresi gerekli. Kadın sigortalılar 58 yaşında, erkekler 60 yaşında emeklilik hakkı kazanabiliyor.
Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az yüzde 40 sağlık raporu bulunan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim gün sayısı ve sigortalılık süresi, engellilik oranına göre değişiyor:
– %40 ila %49 arası için on sekiz yıl ve 4.100 gün,
– %50 ila %59 arası için on altı yıl ve 3.700 gün,
– %60 ve üzeri için 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
Çalışma gücünün %60’ını kaybeden bireyler, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü temelinde emekliliğe başvurabiliyor. Bu uygulama, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için geçerli. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda maaş kesiliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Bakım yükü taşıyan kadın sigortalılar için özel bir avantajlı sistem devrede. Bu kadınların prim günlerine her yıl için %25 ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaş hesabından eksiliyor. Böylece kadınlar daha erken emekli olma hakkı elde ediyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
-
Emeklilik yaşınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre hesaplayın.
-
Eksik primlerinizi, borçlanma seçenekleriyle doldurun.
-
Engelliyseniz, vergi indirimi gibi özel hakları inceleyin.
-
Engelli evladınız bulunuyorsa, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi kısaltabilirsiniz.